Görüş Bildir

Kötü Huy Güzel Huy

12. asrın âlim ve sûfilerinden Feridüddin Attar k.s. hazretleri Pendnâme adlı eserinde şöyle nasihat eder:

Ey oğul! Hayatta kötü huylardan mutsuzluk gelir. Çirkin huylu kimseyi ölü bil. Güzel davranışlı olmayanı hayatta yok say, çünkü o diri değildir.

Kusurunu yüzüne söyleyen kimse sana karanlıktan aydınlığa çıkan yolu gösterir; bu yol gösterici kişiye teşekkür borcunu yerine getir. Sağlam fikir sahibi kimseleri tanı, güzel huy ile hayâ hırkasını giy. Halini şu iki kişiden gizleme: Maharetli doktordan, samimi dosttan...

Ey oğul! İşinin baştan aşağı doğru olmasını istiyorsan her aklına geleni yapma. Ey akıl sahibi kimse! Dinde olmayan şeylerin etrafında asla dolaşma, Allah Tealâ’nın sana haram kıldığı şeylerden uzak dur ki dünya ve ahirette sıfatın güzel olsun. Rabbü’l-Âlemin rızık kapılarını açtığı vakit kalbini genişlet, nankörlük yapma. Kardeşim, güzel yüzlü ve tatlı sözlü ol; her daim âlemde ismin cömert olarak anılsın.

Ey heveslerine düşkün kardeş! Çok ölüm korkusuna kapılma; vakit sona erdiğinde ne önüne geçebilirsin ne de geciktirebilirsin. Hasetlik ve fenalıktan kalbini uzak tut, kin tutmamaya devam et. Ameline de çok güvenme, Cebbâr olan Allah’ın rahmetine gönülden bağlan. En iyi huy güzel ahlâktır; insanlar edebi sever.

Ey oğul! Her daim alçak gönüllü ol; şerefli insanların süsü budur. Nefs-i emmarenin isteklerine esir olan kimseyi, hür bile olsa köle farz et. Dostlarından, güzel ahlâk sahibi olmalarından başka bir şey talep etme. Değersiz birini zenginlik içinde görsen de, asla ondan bir ihtiyacını isteme. Alçak insanın kapısına ayak basma. Ahmak kimsenin işini yapma; mümkünse ona iş buyur ama az iltifat göster.

Ey akıl sahibi! İki çeşit insandan sakın ki zamanın musibetlerinden uzak olasın. Evvela azılı düşmandan uzak dur. Cahillerle yakınlık kuranlardan da kaçın. Kendini düşmana yakınlıktan uzak tut; ahmak dostu da kendinden ayırmaya bak.

Ey oğul! İnsanlara kaba söz söyleme, yoksa sana sırt çevirirler. İnsanların en hayırlısı kimdir bilir misin: İnsaf edip de karşılığını istemeyendir.

Fakirlerle güzel konuşmak, onlara ipekten elbise giydirmekten daha makbuldür. Her büyük insanın hüneri, öfkesini içine atmaktır. Bu acıdır, fakat şekerden daha tatlıdır. İnsanlarla iyi geçinmeyenin hayatı şüphesiz sıkıntıyla geçer. Küstah ve hayâsız insan alçaktır. Halkın içinde kınanmamak için sen daima sâlih kimselerle beraber ol.



Semerkand Dergi Logo